د حماس او اسراییلو ترمنځ د اوربند د تړون متن

کابل ټيليګراف (د مرغومې ۲۷مه– ۱۴۰۳ لمريز)
د اسراییلو او حماس ترمنځ د چهارشنبې په شپه په غزه کې د اوربند او د بندیانو د تبادلې هوکړه، د جګړې د پای ته رسولو په موخه درې مرحلي لري.
اسرائیلو بالاخره له یو کال او دریو میاشتو وحشیانه تاوتریخوالی او د خپلو هدفونو په ترلاسه کولو کې له ناکامۍ وروسته چې غوښتل یې د ځمکنی مداخلې له لارې خپل یرغمل شوي پوځیان ازاد کړي، د حماس مشهور مقاومت له منځه یوسي او په غزې تړانګه د راکټونو په کارولو کې د دغه تړانګې توان لمنځه یوسي، د چهارشنبې په شپه د فلسطین د اسلامي مقاومت غورځنګ حماس سره د اوربند موافقه وکړه.
پارس ټوډی پښتو ویب پانې د العام له مخې لیکي: دغه هوکړه لیک درې پړاوونه لري او د یکشنبې په ورځ (د جنورۍ میاشتې په نولسمه) به عملي شي.
د دې موافقې متن چې عنوان یې دی “په غزه کې د اسراییلو او فلسطیني ګوندونو ترمنځ د بندیانو د تبادلې او د تلپاتې اوربند د رامنځته کولو په اړه د موافقې عمومي اصول” په لاندې ډول دی.
ټول اسرائیلي بندیان، ژوندي او مړه، چې د مقاومت له خوا نیول شوي، خوشې کیږي او جسدونه به یې ورکول کیږي او په بدل کې د اسرائیلو رژیم موافقه کوي چې یو شمیر فلسطیني بندیان به خوشې کړي.
تبادله به د اوربند په ورځ پیل شي، هغه ورځ چې په تړون کې د “لومړۍ ورځ” په توګه مشخص شوې.
په دې سند کې د اسرایلو رژیم او حماس څلور مهمې موخې لري، جې په کې “دایمي اوربند”، “د غزې له تړانګې څخه د اسراییلي ځواکونو وتل”، “د غزې بیا رغونه”، “د لارو بیا پرانیستل او توکو لیږد لپاره خلکو ته سهولتونه برابرول شامل دي.
د تړون شرایط په دریو مرحلو کې په لاندې ډول دي:
لومړی پړاو (۴۲ ورځې):
د دواړو خواوو لخوا د پوځي عملیاتو موقتي ځنډول او د غزې د تړانګې په ټولو سیمو کې د پولې په اوږدو کې له ګڼ مېشتو سیمو څخه د غزې د تړانګې (نتساریم محور) په ګډون د اسراییلو د پوځ شاته کېدل او یا وتل شامل دي.
د غزې په تړانګه کې د ورځې ۱۰ ساعته او په هغه ورځو کې چې د بندیانو تبادله ترسره کیږي د ۱۲ ساعتونو لپاره د هوایي ترافیک (پوځي او څارنې) موقتي تعلیق.
خپلو استوګنځایونو ته د کډوالو راستنیدل او د غزې له تړانګې څخه وتل، دغه راز د اوربند په اوومه ورځ (د اوو صهیونیسټي بندیانو له خوشي کیدو وروسته) د غاصب صهیونیسټي رژیم ځواکونه له الرشید ساحلي سړک څخه ختیځ ته د صلاح الدین تر سړک پورې په بشپړه توګه شاته شول.
اسراییلو ژمنه کړې چې په دې سیمه کې به خپلې اډې او پوځي تاسیسات په بشپړه توګه له منځه یوسي او په دې توګه به خپلو استوګنځایونو ته د کډوالو ستنېدل (بې له وسلو لېږدول) پیل شي.
د غزې د تړانګې په ټولو سیمو کې د خلکو د تګ راتګ او بشري مرستې رسول به له لومړۍ ورځې څخه ازاد وي.
په ۲۲مه ورځ به اسراييلي ځواکونه د غزې له مرکز څخه (په ځانګړې توګه د نتساریم محور د صلاح الدين سړک ختيځ ته د پولې په اوږدو کې سيمې ته) ووځي او پوځي اډې او تاسيسات به په بشپړه توګه له منځه يوسي.
د لومړۍ ورځې څخه به بشردوستانه مرستو ته اجازه ورکړل شي (هره ورځ 600 ټرکونه، په شمول د 50 د تیلو ټرکونه، چې 300 یې د غزې په شمال کې دي).
پدې کې د بریښنا فابریکې د چلولو لپاره اړین تیل او سوداګریز او ساختماني تجهیزات شامل دي چې د کثافاتو لیرې کولو او بیا رغولو او روغتون چلولو لپاره اړین دي.
د بندیانو تبادله:
حماس به ۳۳ اسراییلي بندیان (ښځې ملکي او عسکر)، ماشومان (له 19 او نهو څخه کم عسکر)، لویان (د 50 څخه زیات)، ناروغان او ټپیان ملکي وګړي خوشې کړي.
صهیونیسټ رژیم به د دې په بدل کې یو زیات شمیر فلسطیني بندیان خوشي کړي.
د حماس لخوا چمتو شوي لیستونو ته په پام سره چې د دوی لومړیتوب دی، د اسراییل رژیم به د حماس لخوا د هرې ښځې یا ماشوم په بدل کې 30 فلسطیني ښځې او ماشومان خوشې کړي.
همدارنګه د حماس لخوا د ورکړل شوي لیست له مخې چې دوی ته لومړیتوب لري، د حماس لخوا د هر بوډا او ناروغ صهیونیسټ د خوشې کولو په بدل کې، اسراییل به 30 بالغ او ناروغ بندیان خوشې کړي (هغه کسان چې د دوی په بند کې تر 15 کلونو پورې پاتې وي) .
د هرې خوشې شوې اسرائیلي ښځینه سرتیري په بدل کې، اسراییل 50 فلسطیني بندیان خوشې کوي (30 د عمري بند او 20 تر 15 کلونو پورې د بند سزا).
دا موضوع د حماس لخوا چمتو شوي لیستونو پورې اړه لري، پرته له موافقه شوي لیست څخه.
د فلسطيني بنديانو شمېر (لږ تر لږه سل تنه) چې په دويم پړاو کې به پرې خبرې وشي.
ځینې به خوشې شي، بهر یا غزې ته به واستول شي.
په لومړي پړاو کې د دواړو خواوو ترمنځ د بندیانو د تبادلې میکانیزم:
حماس به په لومړۍ ورځ درې اسراییلي ملکيان او څلور نور به په اوومه ورځ خوشې کړي.
له دې وروسته به حماس په هرو اوو ورځو کې درې اسراييلي بنديان خوشې کوي، چې پيل يې ښځې هم کوي.
ټاکل شوې وه چې ټول ژوندي اسرائیلي بندیان به د جسدونو له ورکړې وړاندې خوشې شي او په شپږمه اونۍ کې به حماس په دې پړاو کې ټول پاتې بندیان د اسرائیلي رژیم په زندانونو کې د ټاکل شوي شمېر فلسطیني بندیانو د خوشي کولو په بدل کې خوشې کړي. .
دا خوشې کول په ورته وخت کې او د حماس لخوا چمتو شوي لیستونو پراساس ترسره کیږي.
تر اوومې ورځې پورې به حماس د هغو اسراییلي بندیانو په اړه معلومات ورکړي چې په دې پړاو کې به خوشې شي.
په شپږمه اونۍ کې (د هشام السید او افرا منګیستو له خوشې کیدو وروسته چې ټول ټال 33 اسراییلي بندیان سره یوځای کیږي) اسراییل 47 بندیان خوشې کوي چې د شالیط تړون (د اسراییلي زندان نوم) څخه بیرته نیول شوي دي.
که په دې پړاو کې د خوشې شویو اسراییلي بندیانو شمېر ۳۳ ته ونه رسېږي، دا شمېر به د دغو ډلو د جسدونو په ورکړې سره بشپړ شي او له بلې خوا به په شپږمه اوونۍ کې اسراییلي رژیم ټول بندیان خوشې کړي، چې ښځې او ماشومان (د 19 کلونو څخه کم عمر لرونکي او غیر جنګي) چې بیا هغه هغه کسان خوشې کوي چې د اکتوبر له 7 راهیسې د غزې په تړانګه کې نیول شوي.
اسراییل ژمنه وکړه چې په ورته تورونو کې به خوشې شوي فلسطینیان بیا نه نیسي او د خوشې شوي فلسطیني بندیانو د بیرته ستنولو هڅه به نه کوي ترڅو د دوی د بند پاتې موده پوره کړي.
دغه راز موافقه وشوه چې آزاد شوي فلسطینیان به د آزادۍ په شرط د کوم سند لاسلیکولو ته اړتیا نه لري.
دواړو خواوو موافقه وکړه چې د بندیانو د تبادلې د پورتنۍ برخې پرانیستل به د معاملې په دویم پړاو کې د تبادلې د پرانستلو لپاره د اساس په توګه نه ګڼل کیږي.
د روانې میاشتې تر ۱۶مې نیټې پورې به د دواړو خواوو ترمنځ غیر مستقیمې خبرې اترې پیل شي چې د دویم پړاو د تطبیق په شرایطو په ځانګړې توګه د بندیانو د تبادلې د پرانستلو په اړه موافقه وشي.
خبرې اترې به د دې مرحلې د پنځمې اونۍ تر پایه بشپړې شي او موافقه به وشي.
ملګري ملتونه، د هغې ادارې او نور سازمانونه به د غزې په ټولو سیمو کې د بشردوستانه خدماتو وړاندې کولو ته دوام ورکړي.
د غزې په اوږدو کې د زیربناوو (بریښنا، اوبه، فاضله موادو، مخابراتو او سړکونو) بیا رغونه پیل کړي او د ملکي دفاع (د مرستو ادارو) لپاره د توافق شوي تجهیزاتو لیږد ترسره شي.
د هغو بې ځایه شویو کسانو لپاره چې په جګړه کې یې کورونه له لاسه ورکړي، د بیا میشتیدنې لپاره د توکو او اړتیاوو د ورکړې په موخه به لږ تر لږه 60,000 کاروانونه او 200,000 خیمې به ولیږدول شي.
د ټولو اسراييلي ښځينه سرتيرو تر خوشي کيدو وروسته د حماس يو شمير زخميان د تداوۍ لپاره د رفح بندر ته لیږدول کیږي.
پر دې سربېره به د رفح له لارې د مسافرو، ناروغانو او ټپيانو شمېر زيات شي او د تګ راتګ محدوديتونه به لرې شي او د مالونو تګ راتګ او سوداګري به بېرته پيل شي.
د مصر، قطر او ملګرو ملتونو په ګډون د یو شمېر هېوادونو او سازمانونو تر څارنې لاندې به د جګړې پر مهال د ویجاړو شویو کورونو، ملکي تاسیساتو او ملکي زیربناوو د پراخې بیارغونې او له قربانیانو سره د مرستې لپاره د لازمو اقداماتو او پروګرامونو عملي کول پیل شي.
په دې پړاو کې ټول اقدامات، یعنې پوځي اوربند به په دویم پړاو کې تر هغه وخته پورې دوام ومومي چې د تطبیق پر شرایطو خبرې اترې دوام ولري.
په دې تړون کې راغلي چې قطر، امریکا او مصر به تر خپله وسه هڅه کوي چې غیر مستقیمې خبرې تر هغه وخته دوام وکړي چې دواړه خواوې د دویم پړاو پر شرایطو موافقه ونه کړي.
دوهمه مرحله (۴۲ ورځې):
یو دایمي اوربند (د پوځي عملیاتو او د تیري د منظمو اعمالو اوربند) به اعلان شي او د بندیانو له تبادلې مخکې به پیل شي.
په تړون کې راغلي: موږ دلته د اسراییلو د یو شمیر فلسطیني بندیانو د خوشې کولو په بدل کې د ټولو ژوندي پاتې اسراییلي بندیانو په اړه خبرې کوو.
په دې پړاو کې به د غزې له تړانګې څخه د اسراييلي پوځ بشپړ وتل پيل شي.
*صهیونیسټ رژیم د امریکا او لویدیځو هیوادونو په ملاتړ د ۲۰۲۳ میلادی کال د اکتوبر په اوه ویشتمه (۱۵ مهتر ۱۴۰۲) د غزې په تړانګې باندې وحشتناکه جګړه پیل کړه چې په نتیجه کې یې د پراخې تباهۍ سربیره د ښځو او ماشومانو په ګډون څه دپاسه ۴۶ زره فلسطینیان شهیدان شول او لږ تر لږه سل زره فلسطیني وګړي ټپيان شول.
له دغو ټولو جنایتونو سره سره صهیونیسټ رژیم د غزې د اوسیدونکو په وړاندې له ۴۶۷ ورځو جنګ وروسته اعتراف وکړ چې په دغه جنګ کې خپل هدفونه چې د فلسطینیانو د مقاومت له منځه وړل او له غزې تړانګې څخه د صهیونیسټانو د بندیانو بیرته ستنول دي نه شي ترلاسه کولای .