افغانستانځانګړي برخهراپورونه

د جمهوریت سقوط؛ باگرام کې له نظامي مانورو، اوس د ښار پر واټونو د طالبانو د بریا نمانځنه

کابل ټیلیګراف – ۲۴زمری ۱۴۰۴ لمریز کال 

د کابل له سقوط او د طالبانو له بیاځلي واکمنېدو  څلور کاله وروسته دغې ډلې يو ځل بیا د خپلې بیا کلیزه ونمانځله.

طالبانو چې قدرت ته د رسېدو په لومړي کال یې د امریکايي تجهیزاتو په ننداره کوله په باګرام کې د خپلې بریا او ازادۍ جشنونه نمانځل، تېرو دوو کلونو کې يې دا جشنونه واټونو او ښارونو ته راویستي دي. د دغې ډلې سپينې جنډې تر ښارونو او واټونو رسېدلي، د طالب سرتېرو پر واټونو مېلې وکړې او د کابل ځينو ځايونو کې له الوتکو پر خلکو ګلونه او د مبارکۍ پیغامونه هم را وشیندل شول.

پر دې سربېره يې لارو واټونو کې د طالبانو جنډې پراخه کړې او پر دېوالونو يې شعارونه هم ولیکل.

ځينې سرچینې وايي طالبانو دا کار د دوو موخو لپاره کړی چې له یوې خوا پرې په باګرام کې د جشن نه نمانځلو په تړاو د امریکا فشارونه او له بلې خوا دا ډله غواړي چې د خلکو په منځ کې محبوبیت زیات او د رسنیو پاملرنه ځانته جذب کړي.

د طالبانو حکومت حتی خبریالانو او د ټولنیزو شبکو کاروونکو ته د دعوت په ورکولو هم هڅه کړې چې د دوی پروګرامونه لا زیات پوښښ وګوري.

طالبانو ته ځينو نږدې سرچینو دا کړنه د طالبانو د حکومت له لوري (د تاوتریخوالي کمولو لپاره یو حرکت) یاد کړی خو په ټولنیزو شبکو کې د طالبانو مخالف فعالان بیا دا چاره په باګرام کې د ډونالډ ټرمپ د حکومت لخوا د دغو نظامي پروګرامونو ته د اجازې نه ورکول یادوي.

د امریکا ولسمشر په ځلونو د طالبانو لاسته ورغليو امریکايي وسلو او تجهیزاتو د بېرته تر لاسه کولو غوښتنه کړې او دا يې د طالبانو پر وړاندې (د خپلې غوسې) نښه بللې ده.

بلخوا د سي.ان.ان تلویزیوني شبکې راپور ورکړی چې متحده ایالتونو له پاکستان څخه غوښتي چې د دغو وسلو په بېرته تر لاسه کولو کې چې ۷ میليارده ډالر ارزښت لري، همکاري وکړي.

په باګرام کې هلته چې د جمهوریت په شل کلنه دوره کې ستره امریکايي پوځي هډه وه، د نظامي مانورو په لغو کولو سره داسې ښکاري چې د طالبانو حکومت هځه کوي د ډونالډ ټرمپ له غوسې ځان وساتي.

خو که چېرې د امریکا ولسمشر له افغانستان څخه د امریکايي وسلو د بیرته راګرځولو پریکړه وکړي، نو دا امکان نلري چې د طالبانو د حکومت لخوا په افغانستان باندې د خپل کنټرول د کلیزې د لمانځلو په طریقه کې بدلون به ټرمپ د خپلې پریکړې د پلي کولو مخه ونیسي.

په تیره اونۍ کې، داسې حرکتونه شوي چې ممکن په سیمه کې د ممکنه پراخو پرمختګونو نښه وي، په شمول د پاکستان د پوځ د مشر امریکا ته سفر او د ترهګرۍ سره د مبارزې لپاره د یوې موافقې لاسلیک کول لکه د ټي ټي پي، داعش خراسان او بلوچستان لبریشن ارمي په څیر ډلو، چې وروسته له هغه د امریکا له خوا له پاکستان څخه د افغانستان څخه د هیواد د ۷ ملیارد ډالرو پوځي تجهیزاتو د بیرته راستنیدو غوښتنه وشوه. دا نښې نښانې دي چې پرمختګونه په لاره کې دي، کوم چې که پیښ شي، د طالبانو په مشرۍ حکومت لپاره به ناخوښ وي.

ځینې کارپوهان په دې باور دي چې که چیرې په افغانستان کې یوه لویه ساختماني پیښه رامنځته شي.