د امریکا استیناف محکمه: د افغانستان کنګل شتمني د سپتمبر قربانیانو ته نه ورکوي

کابل ټیلیګراف –۵وږی ۱۴۰۴ لمریز کال
د امریکا استیناف محکمې ویلي، چې د افغانستان بانک له کنګل شوې ۷ میلیارده ډالرو شتمنۍ نیمايي یې د سپټمبر پېښې قربانیانو ته نه ورکول کېږي.
یادې محکمې د امریکا د پخواني ولسمشر جو بایډن هغه وړاندیز رد کړی، چې د افغانستان بانک له کنګل شوې شتمنۍ یې ۳.۵ میلیارده ډالر د جبران او غرامت په توګه د سپټمبر ۱۱مې قربانیانو ته بېل ورکړي.
د محکمې دوو قاضیانو ویلي، چې د افغانستان بانک د بهرنیو دولتونو د معافیتونو قانون یا FSIA له مخې خوندی دی، ځکه دا «د افغانستان د دولت اداره» ده او د طالبانو د حکومت آله نه شي جوړېدای.
خو قاضي ریچارډ سولیوان دا پرېکړه رد کړې ده.
نوموړي ویلي، چې د TRIA قانون له مخې د ترهګرۍ قربانیان کولای شي حتی د دولتونو او یا بانکونو شتمنۍ ونیسي.
هغه ویلي افغانستان اوس FSIA یا د بهرنیو دولتونو د معافیت قانون له مخې د طالبانو د واک له امله بهرنیو دولتونو کې نه راځي او شتمني یې باید د سپټمبر قربانیانو ته ورکړل شي.
د ۲۰۲۱ کال اګسټ کې د امریکا مخکېني ولسمشر جو بایډن د افغانستان ۷ میلیارده شتمني کنګل کړه او پرېکړه یې وکړه چې د هغې نیمايي د ۲۰۰۱ سپټمر قربانیانو ته د جبران او غرامت په توګه ورکړي.
د سپټمبر په ۱۱مه امریکا کې ۳۰۰۰ کسان هغه وخت ووژل شول، چې څو الوتکو د نیویارک لوی سوداګریز مرکز او پنټاګان ودانۍ په نښه کړې، چې وروسته یې مسوولیت د القاعده مشر، اسامه بن لادن ومانه.
د طالبانو حکومت هم په ځلونو د افغانستان د ټولې کنګل شوې شتمنۍ د آزادېدو غوښتنه کړې، خو تر اوسه یې د امریکا د استیناف محکمې د وروستۍ پرېکړې په اړه غبرګون نه دی ښودلی.