مقالې

وال سټریټ ژورنال: ایران د اټومي وسلو په اړه پراخې څیړنې پیل کړي

د وال سټریټ ژورنال ورځپاڼې په یوه راپور کې لیکلي چې د امریکا د استخباراتي ادارو د نوې ارزونې پر بنسټ د ایران اسلامي جمهوریت داسې څیړنې پيل کړي چې دغه هېواد د اټومي وسلو جوړولو ته ورنږدې کوي.

د دې خپرونې په وینا، د ایران د اټمي هڅو په اړه د واشنګټن په نظر کې بدلون په یوه حساس وخت کې راځي، ځکه چې ایران د څو اټومي وسلو لپاره په کافي اندازه بډایه کولو سره اټومي تیل تولید کړي.

د وال سټریټ ژورنال راپور د یو امریکايي چارواکي په حواله ویلي چې د امریکا استخباراتي ټولنه لا هم په دې باور ده چې اسلامي جمهوریت اوس مهال د اټومي وسلو د جوړولو لپاره کوم ګام نه دی پورته کړی او داسې کوم ثبوت نشته چې ایت الله خامنه اي د ایران د اټومي وسلو پروګرام بیا پیل کړي ، هغه پروګرام چې په ۲۰۰۳ میلادي کار کې د امریکايي استخباراتو لخوا وځنډول شو.

خو د دې خپرونې په وینا، په هغه راپور کې چې استخباراتي ادارو د جولای په میاشت کې د امریکا کانګرس ته وړاندې کړی و، خبرداری ورکړل شوی و چې “ایران داسې فعالیتونه ترسره کړي چې د پخوا په پرتله به په ښه حالت کې وي او کچېرې دا هېواد پرېکړه وکړي، اټومي وسلې جوړولی شي. “

د امریکا د استخباراتي ادارو نوې ارزونه په داسې حال کې وړاندې شوې چې د ایران اسلامي جمهوریت تل ټینګار کوي چې اټومي پروګرام یوازې د ملکي موخو لپاره لري.

له بلې خوا د دغه رپوټ خپرېدل په داسې حال کې دي چې د اسماعیل هنیه له وژل کېدو او د ایران له خوا پر اسرائیلو د برید له ګواښ وروسته په منځني ختیځ کې کړکېچونه ډېر شوي دي.

د امريکا ولسمشر جوبايډن په وار وار ويلي، چې امريکا به هېڅکله ايران ته اجازه ورنه کړي، چې اټومي وسلې ترلاسه کړي، خو که واشنګټن دا ومني، چې تهران د اټومي وسلو د جوړولو پراخې هڅې پيل کړي، د امريکا د پوځي اقدام احتمال زياتېږي.

د امریکا جمهوري غوښتونکي د بایډن پر حکومت نیوکه کوي او وايي چې هغه د ایران پر ضد د اقتصادي بندیزونو د ټینګولو او عملي کولو لپاره کافي کار نه دی کړی.

د ایران اسلامي جمهوریت د ۲۰۱۵ کال د اټمي موافقې د بیا احیا لپاره د امریکا او اروپا هڅې رد کړې، خو امریکايي چارواکي لا هم په دې مسله له تهران سره په تماس کې دي.

د وال سټریټ ژورنال په یوه نوي راپور کې د کارپوهانو په حواله ویل شوي چې د امریکا د استخباراتو نوې ارزونه پر هغو ساینسي او انجینري څیړنو ټینګار کوي چې ایران په تیر کال کې کړي دي.

خپرونې د یو امریکایي چارواکي په حواله لیکلي چې هغه څیړنه چې ایران یې ترسره کوي “د پوهې خلا کمولی شي چې تهران د خپلو وسلو د وړتیا په برخه کې ورسره مخامخ دی”، که څه هم امریکا باور لري چې څیړنه به د ایران لپاره وخت ونیسي چې د وسلو په جوړولو کې کمښت ونه کړي.

دغه امریکايي چارواکي همداراز زیاته کړې، چې دا ډول څېړنې ښايي د دې معنا ولري، چې تهران د اټومي وسلو د جوړولو په لټه کې دی. خو په عین حال کې د امریکا د ملي استخباراتو د ادارې ویاند ټینګار وکړ چې «ایران فعال پوځي اټومي پروګرام نه لري».

د وال سټریټ ژورنال په وینا په داسې حال کې چې متحده ایالاتو ارزونه کړې چې د ایران اټومي فعالیتونه په 2003 کې بند شوي، د ملګرو ملتونو د اټومي انرژۍ اداره بیا وايي چې اسلامي جمهوریت د اټومي وسلو په اړه څیړنو ته دوام ورکړی دی.