پر ډیورنډ کرښه د افغانستان او پاکستان د شخړو لامل څه دی؟
د پاکستان له لورې د ۱۱ ورځو له تړل کېدو وروسته بالاخره د تورخم په فرضي کرښې مربوطاتو کې د پاکستان ملېشو او طالبانو ترمنځ نښتې ترسره شوي.
د معلوماتو له مخې؛ دغه نښتو له امله درې ایف سي ملېشې ټپیان شوي او یو موټر چلوونکی ټپي شوی دی.
ویل کیږي، دغه نښته هغه مهال رامنځته شوه، کله چې طالبانو په سیمه کې تاسیسات جوړول چې پرې د پاکستان لخوا برید شوی او دوی هم ورته غبرګون ښودلی او له امله یې تر دا مهاله نښته دوام لري.
د تورخم لویه لار د پاکستان په شمال لویدیځ کې موقعیت لري، د افغانستان سره یې یوه له ګڼه ګوڼې ډکه فرضي سرحد دی، چې له تیرو لسو ورځو راهیسې د پاکستان له خوا تړل شوې او د دواړو هېوادونو د چارواکو خبرې اترې د دې دروازې د خلاصولو لپاره کومې پایلې ته نه دي رسیدلي.
د پاکستان دولت د دې دروازې د تړلو له لاملونو، یو د سرحدي کرښو په اوږدو کې د طالبانو لخوا تاسیسات جوړول بللي دي.
که دا ادعا سمه وي، ویلی شو چې د طالبانو او پاکستان ترمنځ د ډیورنډ فرضي کرښې په اړه اختلافات یو ځل بیا راپورته شوي دي.
طالبان د ډیورنډ تړون، چې د برتانوي استعمار پر مهال په نیمه وچه کې تنظیم شوی او اوسنی سرحدي کرښه یې ترسیم کړې، نه مني.
د دې تړون د سلو کلونو مودې د پای ته رسیدو له امله، طالبان غواړي چې پاکستان له هغه څه څخه چې د افغانستان خاوره ګڼي، شاتګ وکړي.
حقیقت دا دی چې د پاکستان هڅې په کابل کې د واکمن دولت د کنټرولولو لپاره هم د دواړو خواوو ترمنځ د ډیورنډ فرضي کرښې په اړه اختلافاتو ته متوجه دي، او اسلام اباد تمه درلوده چې طالبان د دې کرښې د نړیوال سرحد په توګه په منلو سره د دواړو هېوادونو ترمنځ په دې اړه اختلافاتو ته د پای ټکی کیږدي.
خو طالبانو چې په خپل لومړي حاکمیت کې د پاکستان له دې غوښتنې سره مخالفت کړی و، اوس هم په خپل دریځ ټینګار کوي چې د پاکستان پوځ باید د ډیورنډ فرضي کرښې څخه شاتګ وکړي.
د طالبانو لخوا د ډیورنډ فرضي کرښې په اوږدو کې د استحکاماتو جوړول د پاکستان دولت ته دا پیغام لري چې د ډیورنډ تړون د مودې له پای ته رسیدو وروسته، د دې هیواد پوځ باید د برتانوي استعمار پر مهال د هندوستان سره د یوځای کیدو پر مهال خپلو سرحدونو ته راستون شي.
په دې حال کې، د پاکستان دولت هم د طالبانو د فشار راوستلو لپاره د ډیورنډ مسلې په اړه د تورخم دروازې د تړلو له نقطې څخه کار اخلي، چې تر اوسه یې د اسلام اباد توقعات نه دي پوره کړي، ځکه چې ډیورنډ په افغانستان کې یو ملي مسلې ته بدل شوی او طالبان په خپل دریځ کې سختۍ سره، په مقابل کې په پاکستان فشار اچوي چې له دې سیمې څخه شاتګ وکړي.
له همدې امله د پاکستان او د افغانستان د طالبانو د چارواکو ترمنځ د بې پایلې ناستې څو ساعته وروسته په دې اړه اختلافات د دواړو خواوو د سرحدي ساتونکو ترمنځ د وسله والې نښتې پړاو ته داخل شول.
د پاکستان او طالبانو ترمنځ د ډیورنډ وضعیت په اړه دوامداره اختلافاتو د سرحدي سوداګرۍ د بندیدو، د لاریو او د پاکستان او افغانستان د اتباعو د تګ راتګ د دریدو لامل شوي دي.
دا وضعیت داسې ښکاري چې د هغو ناروغانو ژوند هم ګواښي چې د درملنې لپاره پاکستان ته د تلو پلان لري.
