ځانګړي برخهمقالې

افغانستان ته د پاکستان د بهرنیو چارو د وزیر سفر او تاثیرات یې

کابل ټیلیګراف – ۳۱ وری ۱۴۰۴ لمریز کال

له پاکستان څخه د افغان کډوالو جبري ستنیدو، د پاکستان د طالبانو تحریک او ګڼ نورو موضوعاتو له امله د افغان طالبانو او پاکستان ترمنځ له اوږد مهاله ناندرو وروسته دواړو هېوادونو ته د لوړ پوړو چارواکو تګ راتګ زیات شوی دی.

وروسته له هغې چې د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزیر په مشرۍ یو پلاوي پاکستان ته رسمي سفر ترسره کړ، همدا پرون د پاکستان د لومړي وزیر مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر محمد اسحاق ډار په مشرۍ یو لوړ رتبه پاکستاني پلاوي کابل ته سفر ترسره کړ.

دغه سفر د دواړو هېوادونو ترمنځ د دیپلوماتیکو اړیکو د ښه کولو، امنیتي اندېښنو د حل او اقتصادي همکاریو د پراخولو په موخه یو مهم ګام بلل کېږي.

دغه سفر داسې مهال ترسره کېږي چې پاکستان په خپله کورنۍ کچه له سیاسي او اقتصادي ننګونو سره مخ دی، او په سیمه‌ییز کچه د افغانستان له باثباته وضعیت سره د خپلو امنیتي او اقتصادي ګټو د خوندیتوب په لټه کې دی.

دغه راز، طالبان هم د نړیوالې ټولنې له فشارونو سره مخ دي او غواړي له ګاونډیو هېوادونو سره د اړیکو په جوړولو سره خپل اقتصادي او سیاسي انزوا کمه کړي.

پاکستان غواړي له افغانستان سره د سرحدي امنیت، ترهګرۍ ضد مبارزې او د وسله‌والو ډلو د فعالیتونو د مخنیوي په اړه خبرې وکړي.

په ځانګړې توګه، پاکستان له افغانستان غواړي چې د تحریک طالبان پاکستان پر وړاندې جدي ګامونه واخلي.

دغه موضوع د دواړو هېوادونو ترمنځ د تاوتریخوالي یو له مهمو لاملونو څخه ګڼل کیږي.

د دواړو هېوادونو ترمنځ سوداګریزې اړیکې د اقتصادي همکارۍ لپاره لوی فرصتونه لري.

د تورخم او سپین‌بولدک په څېر سرحدي لارې د دوه‌اړخیزې سوداګرۍ لپاره حیاتي اهمیت لري.

دغه سفر د ترانزیتي سوداګرۍ د اسانتیاوو، د سرحدي لارو د خلاصون او د اقتصادي پروژو د پراختیا په اړه د خبرو اترو لپاره یو فرصت دی.

په پاکستان کې د میلیونونو افغان کډوالو شتون د دواړو هېوادونو ترمنځ یوه بله حساسه موضوع ده.

په وروستیو کلونو کې، پاکستان د افغان کډوالو د ایستلو او شړلو په اړه سخت سیاستونه غوره کړي، چې د طالبانو له خوا یې غندنه شوې ده.

دغه سفر د سیمه‌ییز ثبات او د افغانستان د راتلونکي په اړه د دواړو هېوادونو د ګډو ګټو د خوندیتوب لپاره هم مهم دی.

پاکستان غواړي د چین-پاکستان اقتصادي دهلېز (CPEC) او نورو سیمه‌ییزو پروژو په چوکاټ کې له افغانستان سره همکاري وکړي.

د کابل د سفر په ترڅ کې، محمد اسحاق ډار د طالبانو رئیس الوزرا، د هغه اداري مرستیال، د دغه ډلې بهرنیو چارو وزیر او نورو لوړ رتبه طالبانو سره یې لیده کاته ترسره کړل.

دا لومړی ځل دی چې د پاکستان یو لوړپوړی چارواکی د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته په رسمي توګه کابل ته سفر کوي، چې دا د دواړو خواوو د دیپلوماتیک تعامل د زیاتېدو نښه ده.

د لوړپوړو چارواکو ترمنځ مخامخ کتنې کولای شي د دواړو هېوادونو ترمنځ د باور کچه لوړه کړي او د غلط‌ فهمیو د مخنیوي لپاره لاره هواره کړي.

د سوداګریزو او ترانزیتي اړیکو پیاوړتیا کولای شي د دواړو هېوادونو اقتصادي ودې ته وده ورکړي او د بې‌وزلۍ کمولو لپاره مرسته وکړي.

که دواړه خواوې د ترهګرۍ پر وړاندې په ګډه کار وکړي، دا کولای شي د سرحدي امنیت په برخه کې مثبت بدلونونه راولي.

د افغانستان او پاکستان ترمنځ همکاري کولای شي د منځنۍ او جنوبي اسیا د هېوادونو ترمنځ د اقتصادي او سیاسي همغږۍ لپاره لاره هواره کړي.

که څه هم دا سفر یو مثبت پرمختګ دی، خو د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو په ښه کولو کې لا هم ډېرې ننګونې شته.

د متقابلو تورونو دوام، د سرحدي شخړو د حل نشتوالی او د کډوالو په اړه د پاکستان سخت سیاستونه کولای شي د دې سفر مثبتې پایلې کمزورې کړي.

برسېره پر دې، د طالبانو د حکومت د نړیوالې مشروعیت نشتوالی او په پاکستان کې دننه سیاسي بې‌ثباتي هم کولای شي د دواړو هېوادونو ترمنځ د همکاریو په وړاندې خنډونه رامنځته کړي.

خو پخوانیو حالاتو ته په کتو تر ډیره د دواړو هېوادونو ښې او مثبتې اړیکې جوړیدل او په ښه ډول یې د ساتلو باورونه کم دي.